“Logoların Gizli Dili” Günlük yaşantımızda neden her yerde logolar var?

Günlük yaşantımızda her yerde logoları görürüz. Bu konuda herkese bir soru sorsak, size bildiği veya tahmin ettiği bir şeyler anlatabilir. Hazırlanışı gereği logolar fikri, markayı veya karmaşık bir şeyi basitleştirerek temsil edebilir. En basit hali ile logonun amacı budur diyebiliriz. Grafik tasarımcı David Airey’in BBC Archive için hazırladığı Logoların Gizli Dili başlıklı bir video çalışmasını Türkçe’ye çevirerek sizlere Youtube kanalımda sunmak istedim. Yazının devamında video ve video metnini bulabilirsiniz. Keyifli seyirler.

Video Metni

Logolar Her Yerde.

Bunlar aslında günlük yaşamın büyük bir parçasıdır, Sabah kullandığımız diş macunundan, Ayakkabı tabanlığına, tahıl paketlemelerinden, telefon uygulamalarına gördüğümüz ve kullandığımız ürünlerin çoğu bir tür sembol veya tipografi tasarımı (kelime işareti) ile markalıdır.

Ama Neden?

Logolar yalnızca bir ürün veya hizmetten kimin sorumlu olduğunu gösteren bir etiket değildir, Ayrıca kullanılırlar çünkü insanlar genellikle gerçek değerlerinden ziyade algılanan değerlerine göre ürünler seçerler. Bir Skoda yerine Aston Martin kullanan bir ünlüyü düşünün. Skoda çoğu Avrupa ülkesinde sık sık Yılın Otomobili seçildi ve fiyatın onda biri kadar daha iyi bir kilometre performansı sunuyor. Aslında bu daha mantıklı bir seçim. Ama Aston Martin’in kimliği lüks ve statü görüntüleri yaratır ve genellikle satış yapan şey budur. Bir logo hem markaya hem de logonun görüntülendiği ortama bağlı olarak çeşitli biçimlerde görünebilir.

Wordmark dediğimiz tipografi tabanlı kelime işaretleri tek başına bir marka adına dikkat çekmek için kullanılır. Bu tip tasarımı genellikle markanın yaptıklarının özünü yakalamak ve onu rakiplerinden ayırmak için özel bir eğilim alır. Buna örnek olarak Cadbury’nin veya Coca Cola’nın gevşek akan hissi ya da New York Times ve Washington Post’un daha geleneksel havası olabilir. Negatif alan kullanımı gibi görsel hileler küçük bir tasarım büyüsüne uygulanabilir. Buna güzel örnek yön ve hareketi ileten gizli FedEx okudur. Monogramlar genellikle daha uzun adların baş harfleri olan kısaltılmış sözcük işaretleridir.

Bunlar bir ağız dolusu şeyleri genellikle hatırlaması daha kolay bir şeye dönüştürmekle ilgilidir. Logonun alabileceği başka bir biçim ise grafik sembolüdür. Bir marka hizmetinin çekirdeğini temsil ediyorlar. Özellikle kullanıldığı alanlara örnek olarak bir avatar veya bir web sitesi URL’sinin yanındaki küçük yerler diyebiliriz. Bazen bir marka bu kadar oturmuş ve sembol anında tanınabilir olduğunda başka hiçbir şey yapmak neredeyse gereksiz hale gelir. Semboller, konuşma noktaları görevi gören ve hatırlanabilirliği artıran ince mesajların dahil edilmesi için özellikle uygundur. Yerel Toblerone logosundaki ayı buna iyi bir örnektir. Ayı, logoya özel bir anlam katıyor çünkü Toblerone çikolatasının orijinal olarak üretildiği şehri temsil eden eski bir arma ile ilgisi vardır. Bir logonun ana işi, anlamını temsil ettiği varlıktan aldığını tanımlamaktır. Bu yüzden, logolar dünyaya ilk girdiğinde, aslında boş gemilerdir. Zaman içinde tutarlı kullanım ile insanlar bu boşluğu pozitif, negatif veya arasında bir şey olsun muhakkak dolduracaktır.

Aslında dini semboller tam da böyle çalışır. Şekillerin doğasında olan hiçbir şey yoktur, ancak bu şekillerin onlara bakan insanların zihninde neyi temsil ettiği ve kendince neyle anlamlandırdığı ile ilgilidir. Logonun başka bir biçimi, esasen kelime işareti ile sembolün birlikte bir kombinasyon işaretidir. Bununla mesajları biraz farklı bir şekilde iletirsiniz. Amazon logosunun A’dan Z’ye her şeye nasıl sahip olduğuna bakın ve hatta karışıma biraz gülümseme ekleyin. Peki iyi bir logoyu kötüden nasıl ayırırsınız? Tasarımcı olarak çalışmamda, bir fikrin gücünü aşağıdaki kriterlere göre değerlendiriyorum.

– Uygun mu?
– Basit mi?
– Unutulmaz mı?

Uygunluktan kasıt, tasarımın söz konusu firma ile şekil ve form bakımından alakalı olması gerektiğini kastediyorum. Örneğin, bir oyuncak üreticisi için bir logonun çocuklar için eğlenceli ve çekici olması gerekebilir. Ya da bir araba yarışı takımı için bir logonun şık ve dinamik görünmesi gerekebilir.

Basitlikten belirttiğim kasıt ise, tasarım kendi başına fazla şey söyleyemez. Sonuçta bir hikâyeyi anlatmalıdır, böylece bir ilan panosundan, binanın bir duvarına, bir sosyal medya avatarından veya bir web sitesi faviconuna kadar tüm uygulamalarda kullanım için yeterince uyarlanabilir olmalıdır.

Unutulmaz’dan kasıt ise, tasarım olarak hatırlanacak kadar farklı ve sıra dışı olması gerekiyor. Bunu test etmenin en güzel yolu, tasarımı birisine anlattıktan sonra o kişinin en basit şekliyle çizeceği logonun gerçek logoya benzerliğini görmek olabilir.

En sevdiğim logoların bazıları özellikle tanınmıyor, ancak bahsettiğim bu özellikleri benimsedikleri için benim favorilerimler.